Heb je als (kandidaat-)notaris last van de decemberdrukte?

De decemberdrukte is een begrip onder (kandidaat-)notarissen. Ieder jaar weer, als de dagen korter worden en de kerstboom in beeld komt, ervaren veel medewerkers stress over dat wat komen gaat. Maar klopt dit wel? Bestaat de decemberdrukte voor de (kandidaat-)notaris of praten wij onszelf maar wat aan?

Wat is decemberdrukte voor de (kandidaat-)notaris?

Met de decemberdrukte wordt de laatste drukke periode van het jaar bedoeld. In voorbereiding op de wetswijzigingen die vaak per 1 januari in gaan, moet er veel geregeld worden. Ook is december een favoriete maand voor schenkingen en transacties. Allemaal werk waar de nodige druk bij komt kijken.

Waarom ik denk dat ‘de decemberdrukte’ niet bestaat

Laat me je meenemen in een gesprek dat ik met een van mijn coachees had in november 2022.

“Pff, ik weet echt niet hoe ik het voor elkaar moet krijgen. Ik kom om in het werk en december moet nog beginnen”, verzucht mijn coachee. Ze werkt inmiddels een jaar of vijf als kandidaat-notaris en heeft moeite met de hoge werkdruk.

Herkenning, ik glimlach. “Vertel, wanneer wordt de decembermaand bij jullie op kantoor voor het eerst aangehaald?”

“Poeh, even denken. Meestal in oktober al. Dan wordt gezegd dat je op moet schieten als je nog vrij wilt nemen dit jaar. Ook worden we gevraagd vanaf eind november onze avondagenda zoveel mogelijk leeg te houden tot het eind van het jaar, omdat we waarschijnlijk moeten overwerken.”

Even een reality check. “Heb je vorig jaar in december veel overgewerkt?”

Ze blijft even stil.

“Nou je het zegt… Nee, ik geloof maar twee of drie avonden. Niet heel anders dan in andere maanden.” Terwijl ze dit zegt, zakken haar schouders iets naar beneden. Haar gezicht ontspant en er verschijnt een verraste glimlach.

“We gaan nog iets verder terug: hoe ging het in de decembermaanden van de jaren ervoor?”

Nu verschijnt er een frons op haar gezicht. Ze moet even diep in haar geheugen graven. Na een paar minuten verdwijnt de frons, zakken haar schouders nog verder en lichten haar ogen op.

“Ook van de jaren daarvoor kan ik me niet herinneren dat ik in december zoveel meer heb overgewerkt dan anders. Wat gek!” Ze kijkt me verrast aan. “Waarom krijg ik dan zo’n stress als december er aan komt?”

De decemberdrukte zorgt voor stress bij (kandidaat-)notarissen

Ik lach. “Dan moet ik eerst even iets anders uitleggen. Jij, je collega’s en zelfs ook jullie kantoor hebben ieder een autonoom zenuwstelsel. Dat kan chill zijn: dan is er een lekkere flow, werk je goed samen en is er een ontspannen sfeer op kantoor. Zo’n zenuwstelsel kan echter ook getriggerd raken. Jij, je collega’s en het kantoor schieten dan in de stress. Dat herken je bijvoorbeeld aan de communicatie die stroef loopt, mensen zijn snel geïrriteerd en een steek onder water is snel gemaakt. Dit noemen we vechten, vluchten of bevriezen. Tot zover helder?”

Ze knikt.

“Terug naar de decemberdrukte: toen ik begon in het notariaat werd mij al snel verteld dat december een hele drukke maand is. Het gekke was dat mijn eerste decembermaand helemaal niet drukker was dan de rest van het jaar. Toen ik aan een notaris vroeg waarom de decemberdrukte dan toch zo’n gevleugeld begrip is geworden, haalde hij zijn schouders op en zei: “Dat is gewoon zo. Al jaren.” Ook al herkende ik het niet, als groentje ging ik de discussie niet aan.

We houden de decemberdrukte voor notarissen zelf in stand

Inmiddels ben ik tien jaar verder. Nog steeds ervaar ik de decembermaand niet drukker dan de rest van het jaar. Toch hoor ik nog regelmatig: “Ojee, december staat weer voor de deur. Dat wordt weer overwerken.”

“Precies dat zei een collega van de week ook nog tegen mij. Maar als het dan in werkelijkheid niet zo is, waarom wordt er dan zo gespannen gedaan over december?”

“Wanneer het zenuwstelsel van een team of kantoor bij herhaling ervaren heeft dat een bepaalde maand van het jaar stressvol is, wordt dat opgeslagen in zijn geheugen. Het noemen van de maand is dan al genoeg voor ons zenuwstelsel om op alarm te gaan.”

“Ja maar, dat is dus voor niks. Dan kan ik toch gewoon tegen mezelf zeggen dat het niet nodig is?”

“Zo werkt het niet. Ons autonome zenuwstelsel is de baas in huis. Wanneer het oude stress heeft opgeslagen, zal die in een vergelijkbare situatie steeds hetzelfde -en dus getriggerd- reageren. December betekent stress. Punt. Ons zenuwstelsel is niet alleen primair maar ook heel eenvoudig. Dat we beter weten, doet er niet toe. De enige manier om hier anders mee om te gaan, is leren ons autonome zenuwstelsel te reguleren wanneer het getriggerd is.”

Hoe reguleer je dat?

“Oké, dat klinkt logisch. Maar hoe werkt dat dan, dat reguleren?”

“Daar zijn allerlei manieren voor. Voor jou zullen andere dingen werken dan voor mij. Een eenvoudige manier om je systeem te reguleren, is je een paar minuten te focussen op je ademhaling: vier tellen in- en zes tellen uitademen. Zullen we die eens proberen samen?”

“Oké, ik ben benieuwd!”

“Zet allebei je voeten op de grond en ga even goed zitten op de stoel, zodat je met beide billen contact maakt met de stoel. Vervolgens adem je rustig vier tellen in en zes tellen uit. Inademen door je neus, uitademen door je mond.”

Ze zet haar voeten op de grond, sluit haar ogen en ik hoor haar ademhaling vertragen. Na een paar keer in- en uitademen, zie ik haar schouders ontspannen. Ze zakt een beetje onderuit in haar stoel en leunt wat meer tegen de rugleuning.

“Oké, adem nog één keer rustig in en uit en open dan je ogen. Als je je ogen geopend hebt, hoor ik graag hoe je je nu voelt.”

Ze opent haar ogen en blijft nog even stil. “Jeetje, ik voel me echt veel kalmer. Ik kon ook steeds makkelijker ademhalen, mijn ademhaling ging steeds dieper in mijn buik. Wat heerlijk dit! Ik voel me helemaal relaxed.”

Ik glimlach. “Huiswerk voor de komende weken: elke keer wanneer je merkt dat je gestresst raakt als iemand “december” roept, stop je even met wat je aan het doen bent en doe je deze oefening. Zet de wekker op je telefoon op vijf minuten en zorg dat je niet gestoord wordt. Dat is alles voor nu.”

Met een grote glimlach loopt ze even later de deur uit. Helemaal relaxed en klaar om de decembermaand in te duiken.

Ontspannen Meesterschap

Wil jij ook meer ontspannen met (oude) stresssituaties om leren gaan? Sluit dan aan bij het Jaartraject Ontspannen Meesterschap. We starten op 13 februari 2024.