Veiligheid op de werkvloer is geen luxe, maar noodzaak

Ken je dat gevoel? Dat je iets wilt zeggen tijdens een vergadering, maar je slikt het in. Bang om dom over te komen. Of omdat je niet zeker weet of het wel oké is om te zeggen.

In veel notariskantoren heerst een cultuur waarin mensen op hun woorden letten. Waar het veiliger voelt om te zwijgen dan om eerlijk te zijn. Een cultuur zonder psychologische onveiligheid die ervoor zorgt dat niet alleen openheid en creativiteit verdwijnen, maar ook werkplezier en energie.

Een fijne werkplek is namelijk niet alleen een plek waar je kunt presteren. Het is een plek waar je jezelf mag zijn. Waar je zonder angst je mening kunt geven, vragen kunt stellen en fouten durft toe te geven – zonder bang te zijn voor oordelen of roddels.

Een toxische cultuur op kantoor: wat nu?

Laatst sprak ik een kandidaat-notaris die zei: “Bij ons op kantoor lijkt het soms alsof iedereen een rol speelt. Je zegt niet altijd wat je denkt, uit angst om de verkeerde dingen te zeggen. En als iemand even niet oplet, wordt het meteen besproken bij het koffieapparaat.”

Helaas gebeurt dit vaker dan we denken. In veel kantoren sluipt er een cultuur in waarin roddelen, controleren en klikken normaal wordt. Collega’s houden elkaar in de gaten, melden fouten direct bij de leidinggevende en voor je het weet is er een sfeer waarin iedereen op eieren loopt.

Wat er dan gebeurt? Mensen durven minder snel hulp te vragen. Er ontstaat een ‘ieder voor zich’-mentaliteit. Fouten worden vaker gemaakt, juist door de spanning. En misschien herken je het wel: die constante alertheid kost bakken energie. Het maakt je werk zwaar en put je uit.

Het doorbreken van zo’n cultuur vraagt om moed en inspanning van iedereen. Het begint met het herkennen van deze negatieve patronen en de bereidheid om verandering te willen. Het kan helpen om samen afspraken te maken over hoe jullie met elkaar omgaan, zodat iedereen weet wat er van hen wordt verwacht en wat wel en niet acceptabel is.

Mijn veiligheid is anders dan de jouwe. En dat is oké

Wat voor jou prettig voelt, kan voor een collega juist ongemakkelijk zijn. Veiligheid voelt voor iedereen anders. Daarom is er geen kant-en-klaar antwoord op hoe je een veilige werkplek creëert. Het is belangrijk om open te staan voor elkaars ervaringen en daar begrip voor te hebben. Sta stil bij hoe anderen zich voelen en wees je bewust van je eigen gedrag en de invloed die je hebt op anderen. Door begrip te tonen en je actief in te zetten voor elkaars welzijn, bouw je samen aan een veiligere werkomgeving.

Daarnaast is het goed om te beseffen dat je niet altijd alles zelf kunt oplossen. Het is oké om hulp te vragen, of dat nu bij een collega is of extern. Door elkaar te ondersteunen en elkaars verschillen te respecteren, kun je stap voor stap werken aan een cultuur waarin iedereen zich prettig voelt.

Basisregels voor een gezonde werksfeer

Een aantal basisregels kan helpen om een gezonde werksfeer te creëren waarin iedereen zich op zijn gemak voelt:

• Open communicatie: praat over wat er speelt. Zit iets je dwars? Deel het op een opbouwende manier. Blijf met elkaar in gesprek, ook als het moeilijk is.
• Eerlijkheid: wees duidelijk en eerlijk. Dat zorgt voor vertrouwen binnen het team. Eerlijk zijn betekent ook dat je soms kwetsbaar moet zijn, maar dat is juist de basis voor echte samenwerking.
• Gun elkaar een fijne werkplek: kijk verder dan je eigen belang. Zorg ervoor dat je collega’s zich ook prettig voelen. Help elkaar als iemand het moeilijk heeft en vier samen successen.
• Respect voor verschillen: iedereen is anders en dat is juist goed. Respecteer de verschillen en waardeer wat een ander meebrengt. Door open te staan voor elkaars perspectieven, leer je niet alleen je collega’s beter kennen, maar ook jezelf.

Wat kun je doen als je je niet veilig voelt?

Voel je je niet veilig op de werkvloer? Dat is zwaar – en je bent vast niet de enige. Het kost moed om dit bespreekbaar te maken. Hier zijn een paar stappen die kunnen helpen.

Praat met iemand die je vertrouwt. Een collega, een vriend of iemand buiten je werk. Gewoon even ventileren kan al opluchten.

En kom je er intern niet uit? Zoek dan externe hulp. Of dat nu een coach is, een mediator of iemand anders die je kan begeleiden. Het belangrijkste: weet dat je niet alles alleen hoeft te doen.

Durf ook kleine stapjes te zetten. Misschien is het te moeilijk om meteen alles aan te kaarten, maar je kunt beginnen met iets kleins. Ga naar een collega met wie je samen naar een oplossing kunt zoeken. Of vraag om hulp bij iemand buiten de organisatie als je dat prettiger vindt. Het belangrijkste is dat je weet dat je niet alleen bent.

Hoe kan ik je helpen?

Soms is het fijn om even te sparren met iemand van buiten je werk. Iemand die luistert zonder oordeel en met je meedenkt. Herken je je in de situaties die ik hierboven beschrijf? Laten we dan eens bellen. Samen kijken we hoe jij weer stevig in je schoenen komt te staan.

En omdat ik veiligheid zo belangrijk vind, organiseer ik op 29 oktober 2025 het Ontspannen Meesterschap Event – volledig in het teken van psychologische veiligheid. Een dag vol inzichten, workshops én een paar verrassingen. Wil je erbij zijn? Klik hier om je ticket te regelen.

Zit je nu al met iets wat je bezighoudt? Stuur me dan gewoon even een berichtje. Ik help je graag.